ALTIN NEDİR - OLUŞUMU

A - Zye Altın

Altın Nedir?
Altın, ortalama 35 km. kalınlığa sahip yer kabuğunda en az bulunan bir elementir.Yer kabuğu nun %8’i alüminyum, %6’sı demir oluştururken on milyonda 2’si altındır.
Kimyasal sembol olarak Au ile ifade edilen altın 1064Cº ergimektedir.
Altının yerkabuğunda en az bulunan element olma özelliği yanında bilinen en iyi iletkendir. Ayrıca su ve oksijenle reaksiyona girmez. Bu nedenle binlerce sene geçsede altın bozulmadan aynı özelliğini koruyabilir.
Dünyadaki Yıllık Altın Üretimi Ne Kadardır?
2010 Yılında dünya altın üretimi 2689 Ton olarak gerçekleşmiştir.tondur.
Dünya Altın Üretiminde İk BeşÜlke
1. Çin ( 351 Ton )
2. Avustralya (261 Ton)
3. ABD (234 Ton)
4. Rusya (203 Ton)
5. G. Afrika(203Ton)
Kaynak: GFMS, Gold Survey 2011
Dünyadaki Yıllık Altın Tüketimi Ne Kadardır?
Dünyadaki yıllık altın tüketimi yaklaşık 4334 tondur. Yıllık altın üretimi ise yaklaşık 2689 tondur. Aradaki fark bankalardaki stoklardan ve hurda altın satışlarından karşılanmakta dır.
Türkiye'nin Yıllık Altın İthalatı ?
1995-2010 yılları arasında Türkiye’nin altın ithalatı 2494 ton olarak gerçekleşmiştir ve Türkiye’nin altın ithalatına harcadığı para altın fiyatlarının arışına parelel olarak sürekli artmaktadır. 16 yılda ithal edilen 2494 ton altın olduğuna göre, Türkiye'nin yıllık altın ithalatının ortalama 156 ton olduğu görülmektedir.
Yükselen altın fiyatları nedeniyle vatandaşımız kar realizasyonu için 2009 ve 2010 yıllarında yastık altından toplam 417 ton altın bozdurmuş ve bu durum ekonomiye 18 milyar dolarlık bir doping etkisi yaratılmıştır.
Ülkemizde yastık altında yaklaşık 5000 ton altın olduğu ifade edilmektedir. Birikimlerinialtın alarak değerlendirmeyi tercih eden sade vatandaşlarımız birikimini enflasyondan koruduğu gibi çok önemlioranda getiri sağlamıştır. Altın fiyatlarının hızlı artışı karşısında bazıları bozdurmayı tercih ederken bazıları da altındaki fiyat artışının devam edeceğini düşünerek altın bozdurma yerine altın almayı tercih etmektedir. (Kaynak:www.iab.gov.tr/istatistikler)

Dünyada En Çok Altın Stoku Olan Ülkeler Hangileridir?
Merkez Bankalarında en çok altın rezervine sahip olan ülkelerin başında ABD (8134 ton), Almanya(3401 ton), IMF(2814 ton), İtalya (2452 ton), Fransa (2435 ton), Çin (1054 ton), İsviçre (1040 ton), Rusya (789 ton), Japonya (765 ton), Hollanda (612 ton) Türkiye ise bu sıralamada 116 tonla 26. sırada yer almaktadır.
(Kaynak:GFMS 2011)
Altının Saflığı veya Ayarı Nasıl Belirlenir?
Dünyada altının saflığı için kullanılan ölçü birimi Karat’tır.
Corab ağacının meyve çekirdeği 0.20 gramdır ve krat olarak ifade edilip elmas tartımında kullanılmaktadır. Altın ölçeği olan milyem 24 ayarın 1000 ne bölünmesi ile bulunur ve 1 ayar yaklaşık 41.7 milyemdir. Dolayısı ile 14 ayarın karşılığı 583.3 eder fakat yuvarlanarak uluslararası ortamda 585 olarak kabul edilmiştir.24 ayar altın ise 1000 milyemedir.
Karat ya da Ayar bir gram alaşımda bulunan altın miktarına denir.
24 Karat altına saf altın denir.
Alaşımın içerisindeki altın oranına göre 24, 22, 20, 14…vs. gibi değişen ayarlar bulunmaktadır.
24 karat altın dışındaki ayarlarda altın miktarını bulmak için altının ayar derecesi 24’e bölünür.
Mesela, 22 ayar altının içerdiği altın oranı(22/24)= 0,91666’dır.Bunu 1000’le çarpınca 22 ayar altın binde 916,66 saf altını içerdiğini buluruz.

Karat	Saflık	Altın Yüzdesi
24	1000	% 100
22	916,6	% 91,66
20	833.33	% 83,33
19,2	800	% 80
18	750	% 75
15	625	% 62,5
14	585	% 58,5
10	416,7	% 41,67
9	375	% 37,5
8	333,33	% 33,39

(Kaynak:www.vob.gov.tr)
Altın Fiyatı Nasıl Belirlenir?
Dünyada altın fiyatları Troy Ons olarak hesaplanır.1 troy ons= 31,1 grama denk gelmektedir.Altın fiyatları Londra ve New York borsalarında $/Ons olarak arz ve talebe göre belirlenir.

Külçe Altın Nedir?
Rafinerilerde değişik ağırlıklarda altın külçeler dökülmektedir. Uluslararası kabul gören Londra Altın Külçe ölçüsüne göre 400 Troy Ons, yaklaşık 12,5 ağırlığındaki altına Külçe Altın denir.
Ayrıca piyasanın isteği doğrultusunda 1gr’dan 10 kg’a kadar çeşitli ağırlıklarda külçe altın dökümü gerçekleştirilmektedir.
Altın Rafinerisi ?
Altın madenlerinde üretilen altın saf değildir. Genellikle %90 üzerinde altın+gümüş+ bakır+çinko vb. elementleri içeren dore altın olarak üretilir.Saf olmayan, bu dore altınlar altın rafinelerinde saflaştırılıp %99,9999 saflıkla altın haline dönüştürülerek sertifikalı altın haline getirilir.Altın takı sektöründe %99,995 saflıkta altın da piyasada işlem görmektedir. Türkiye’de başta İstanbul olmak üzere İzmir ve Ankara’da çeşitli altın rafine tesisleri bulunmaktadır.
Türkiye’deki Altın Piyasasındaki Önemli Oyuncular
1.Darphane: Temel olarak, tadavül ve hatıra paraların, ve Cumhuriyet altınlarının basımı, kıymetli madenlerin analizi,ve ticari düzenlenmesi ve her türlü resmi damga ve mührün, madalya ve nişanın üretimi, pasaport, nüfus cüzdanı, damga ve harç pulları başta olmak üzere tüm kıymetli kağıt ve güvenlikli kağıdın imalatıyla uğraşmaktadır.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Cumhuriyet altınlarının tek üreticisidir.
2.İstanbul Altın Rafinerisi: İstanbul Altın Rafinerisi 1996 yılında kurulmuş olup dünyada en yüksek kalite olarak kabul edilen % 99,999 saflıkla üretim yapma teknolojisine sahiptir.
3.İstanbul Altın Borsası: 25 Temmuz 1995 tarihinde faaliyete geçen İstanbul Altın Borsasında;
-Kıymetli Madenler Piyasası: Standart ve standart dışı altın, gümüş ve platin üzerine spot işlemler yapılır.
-Kıymetli Madenler Ödünç Piyasası: Altına dayalı ödünç ve sertifika işlemleri yapılmakta dır.
(Kaynak:www.iob.org.tr)
Altın Nerelerde Kullanılır?
Altın kuyumculukta, altın kaplama/süslemede, elektrik/elektronikte, uzay sanayinde, dişçilikte, tıpta, katalizör yapımında, para ve madalya yapımında, dekoratif amaçlı kullanımda, külçe stoklarında, tekstil sektöründeki altın tel ve iplik, ve kimya sanayindeki paslanmaya dayanıklı tel yapımı gibi pek çok değişik alanlarda kullanılmaktadır.

Altın Fiyatları Neden Artar?
Paraya olan güvensizlik arttığı zamanlarda altın fiyatları otomatikman artış gösterir.
Altın kriz ortamlarında ,savaşta ve ekonomilerde belirsizlik yaşandığında artar .
Böyle durumlarda halk kağıt paradan kaçar ve altına sığınır.
Bir ülkede fazla kağıt para basılırsa altın fiyatları yine artış gösterir.
Kağıt paraya güvensizliğin olduğu durumlarda halk altına yönelir.
Altın Fiyatları 100 Yılda Nasıl Bir Değişim Gösterdi?
1900 yılında 20 $/Ons
1971 yılında 44 $/Ons
1980 yılında 584 $/Ons
1990 yılında 386 $/Ons
2000 yılında 272 $/Ons
Gerisini biliyorsunuz...
Türkiye’de Altın Takı Sektörünün Ekonomiye Katkısı Nedir?

Türkiye'de yılda yaklaşık 700 000 düğün, 300 000 sünnet, 500 000 nişan düğünü yapılmaktadır. Ayrıca kadınlarımızın altın günleri ülkemizin sosyal ve kültürel yapısının bir parçasıdır.Bir başka ifade ile vatandaşımız birikimini altın alarak değerlendirmektedir.
Bu sayede hem enflasyondan korunmakta hem de birikimlerini en iyi şekilde değerlendirme aracı olarak altını tercih etmektedir. Geleneğinde altına bu kadar bağlılık olan bir ülkede altın madenciliğine karşı hareketler aslında dış kaynaklıdır çünkü Türkiye'nin altın ithalatı için her sene dışarıya ödediği yaklaşık 7 milyar dolarlık ticaretin kesilmesini istemeyenler olacaktır.
Yukarıdaki ifade edilen geleneksel yapı gereği Türkiye’deki takı sektöründe yaklaşık 250 bin kişi çalışmaktadır.1985 öncesinde devlet eliyle yürütülen altın ithalatı Turgut Özal’ın girişimleriyle özelleştirilmesinden sonra canlanmıştır.
1985 öncesi Türkiye 30 bin çalışanıyla sadece 1-2 ton olan altın takı ihraç edebilirken günümüzde altın takıve kuyumculuk sektörü ülkemize yılda yaklaşık 2 milyar $ net döviz girdisi kazandıran dev bir sektör haline dönüşmüştür.
Türk Kuyumculuk Sektörü ayrıca 250 bin çalışanıyla altını işleyerek, altında katma değeri yüksek ürünler yaratıp ihraç ederek ülkeye önemli ölçüde döviz kazandırmaktadır.
Kuyumcular Altını Nasıl Alırlar ve Satarlar?
Türkiye’de altın fiyatları İstanbul Altın Borsasındaki alış-satış fiyatları göz önünde bulundurularak Kuyumcular Derneği tarafından belirlenir.
Kuyumcular Altının Ayarını Nasıl Belirler?
Kuyumcular altının saflık derecesini belirlemek için mihenk taşı kullanırlar.Bunun için mihenk taşına sürterler önce kezzap (nitrik asit) daha sonra tuz ruhu (hidroklorik asit) sürerler ve çıkan renge göre altının saflık derecesini örneğin 22 ayar mı, yoksa 18 ayar mı olduğunu belirlerler.22 ayar altın ise mihenk taşındaki renk değişikliği göstermemektedir.18 ayar altın ise mihenk taşındaki renkte hafif bir silinme olmaktadır.14 ayarda ise renkteki silinme daha fazla olmaktadır. Şayet mihenk taşına sürtülen malzeme altın değilse renk tamamen silinmektedir.
Kuyumcuların Vitrinlerinde Satılan Altın Çeşitleri

Altın çeşitleri	Altın Gramajı
Teklik	7 gr
Yarım	3,5 gr
Çeyrek	1.75 gr
2.5’lik	2,5 tane teklik 10 tane çeyrek 5 yarımın birleşimi
Ata	7,216 gr
Ata Yarım	3.608 gr
Ata Çeyrek	1.804 gr
Ata 5’li	36.080 gr

Cumhuriyet Altını hakkında ek bilgi;
Devlet güvencesi altında sadece Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından basılabilen ve değişik boyut ve ağırlıkları olan 22 ayar altın paradır. Meskûk ve ziynet olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Meskûk altına halk arasında Ata Altını da denilmektedir. Gerek Meskûk altının ve gerekse ziynet altınının ağırlığa göre beş türü bulunmaktadır.

Cumhuriyet Altını (Meskûk) türleri:
500’lük 36.080 gr, 250’lik 18.040, tam 7.216 gr, yarım 3.608 gr, çeyrek 1.804 gr.
Cumhuriyet Altını (Ziynet) türleri:
500’lük 35.080 gr, 250’lik 17.540 gr, tam 7.016 gr, yarım 3.580 gr ve çeyrek 1.754 gr.