Son üç haftada soluksuz ralli yapan brent petrolün 120$ a kadar çıkması bekleniyor.Peki yükselişin nedeni olarak ön planda olan faktörler neler;
- En büyük tüketici olan Amerika ve Çin ekonomilerinin düzelmesi
- Suriye ve İran da ki gelişmeler
- İsrail de ki seçimler ve petrolü etkileyecek etkenlerin oluşma olasılığının yüksek olması
Peki biraz daha geri gidersek,
2012 Aralık ayı; ABD’nin İran’a enerji, taşımacılık ve gemi yapımı sektörlerinde yaptırım genişletmesi kararı gibi siyasi gelişmelerin de etkisiyle 112 doların üzerine yükselerek başlayan petrol, bu yükselişte Çin İmalat PMI verisinin imalat sanayine dair olumlu sinyaller vererek, Japonya’nın sermaye harcamalarının artarak ve ABD’de mali uçurum görüşmelerine dair Hazine Bakanı’ndan yapılan iyimser açıklamalar küresel resesyon kaçınılabileceği algısı yaratarak etkili oldu.
Sonrasında brent petrolü olumsuz etkileyen faktörler neydi;
ABD'de ISM imalat verisindeki gerileme ve bütçe görüşmelerindeki tıkanıklık petrolün 109 dolar düzeylerine dek gevşemesine neden olmuştur. Çin Komünist Parti Politbüro Genel Sekreteri Xi Jinping'in ekonomik büyüme tökezlediği anda desteğe hazır olduğunu açıklamasının ardından petrol, bu açıklamaların büyümeye ve dolayısıyla petrol talebine destek olacağı beklentisi ile yeniden 110 dolar düzeyinin üzerine çıksa burada tutunamayarak tekrar 109 $ düzeyine gelmiştir.
ABD’de petrol ürünleri arzının Temmuz ayından beri en çok artışı gösterdiğinin açıklanmasının yanında 3.çeyrek Euro bölgesi GSYH verilerinin de resesyonu teyit etmesi ile petrol talebinin gerileyeceği beklentisi petrolün 109 dolardan gevşemesinde ilk adımları başlatmıştır.
ECB Başkanı Draghi’nin Euro bölgesinde toparlanma için 2013 son çeyreği işaret etmesi ve ECB’nin aşağı yönlü revize edilmiş Euro bölgesi büyüme beklentilerini açıklaması ile değer kayıplarını sürdürmüş, brent petrol varil fiyatı 106$ seviyelerine dek gerilemiştir.
Petrolü Aralık ayının ikinci haftasına başlarken 108 doların üzerine atan gelişmeler ise dünyanın en büyük iki ekonomisi ile ilgilidir; İlk olarak Çin’de açıklanan sanayi üretim verisinin petrol talebinin artacağı şeklinde algılanması, yine Çin’de ham petrol işleme faaliyetlerinin yıllık bazda %9,1 artarak rekor kırması ile ABD’de mali uçurum görüşmelerinin yeniden başlaması …
FED’in yıl sonunda bitecek olan operation twist yerine 45 milyar dolarlık ek hazine tahvil alımı açıklanacağı beklentisinden moral bulan petrolün kazançlarını genişletmesinde Suudi Arabistan’ın OPEC toplantısının olduğu gün petrol üretimini günlük 9,5 milyon varille bir yılın en düşük seviyesine indirdiği haberleri de etkili olmuştur. Suudi Arabistan, bu indirime gerekçe olarak ABD'de artan üretimi ve düşük ekonomik büyümeyi göstermiştir. Bu gelişmelerle FED toplantısı öncesi brent petrol 109 $ üzerine çıkmış, FED’in varlık alımlarını genişletmesi ile bir haftanın yükseğine çıkmıştır.
Ancak emtiaların pek çoğunda görüldüğü gibi petrolde de FED Başkanı Bernanke’nin FED’in mali uçuruma boyutu nedeni ile yapacak bir şeyi olmadığını bildirmesi ile haftanın en yüksek seviyelerinden gerilemeye başlamış, brent petrol varil fiyatı tekrardan 106 dolara dek gerilemiştir.
ABD’de sanayi üretiminin açıklanması ve Çin’den gelen öncü imalat PMI (satın alma yöneticileri endeksi) verileri petrolün bu düşüşü durdurmasına imkan sağlamış, bu imkan 108 doların üzerine doğru bir yükseliş hareketi olarak değerlendirilmiştir.
ABD’de Enerji Bakanlığı verilerinin stokların 12 Ekim’den beri en düşük seviye olan 371.6 milyon varile gerilediğini göstermesi, petrol tüketiminin bu yılın en yüksek ikinci seviyesine yükseldiğini ve kalorifer yakıtı ve dizelin de içinde bulunduğu distile ürünlerin tüketiminin ise 2012'nin yükseğine çıktığını bildirmesi ile petrol 110 dolar seviyesinin üzerine çıkmıştır.
Temsilciler Meclisi Başkanı Boehner’in B Planı’nı temsilciler meclisinden geçirme tasarısının Cumhuriyetçilerin oylamaya katılmaması ile suya düşmesiyle görüşmelerin 2013’e kalacağı beklentisi oluşmuş, brent petrol de mali uçurumun getireceği resesyonun talebi kısacağı korkusu ile satışlarla karşılaşarak 109 doların altına dek gevşemiştir.
2013’e başlarken ABD’de mali uçurum konusunda uzun zamandır beklenen uzlaşmanın sağlanmış olması ile küresel ekonomide resesyon için aşağı yönlü en büyük risk ortadan kalkmış, talebin kısılmayacağı beklentisini besleyerek brent petrolün 112, NYMEX petrolün ise 93 doların üzerine çıkmasını sağlamış, FED toplantı tutanaklarında politika yapıcıların parasal genişlemelerin 2013’te sonlandırılması yönünde görüş bildirmeleri ile brent 111 dolar seviyesine, NYMEX de 92$’a yönelmek durumunda kalmıştır.
Brent petrolün, mali uçurum anlaşması ve Çin’den gelen imalat PMI verilerinin imalat sanayinde genişlemenin devam ettiğine işaret etmesi, Japonya’da ekonomide talebi ve toparlanmayı canlandıracak formüller üzerinde çalışmaların hız kesmeden sürüyor olması, petrol talebi açısından (bu ülkelerin dünyanın en büyük 3 petrol tüketicisi olması sebebiyle) yükselişin temelini oluşturmaktadır.
borsa eğitimi