ABD’de dün
mali uçurum konusundan taraflar anlaşırlar beklentisi bugün anlaşamıyorlar
beklentisine dönünce volatilite artmaya başladı. Dün Geithner’ın sunduğu ; 1.6
trilyon dolarlık 10 yıl içinde zenginlere uygulanacak vergilerde artış buna
karşılık, 400 milyar dolarlık sosyal hak programları kesintisini , kalıcı bir
borç tavanı belirlenmesi ve 50 milyar dolarlık ekonomiyi canlandırma planı Cumhuriyetçiler
tarafından destek görmedi. Dolayısıyla Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı
John Boehner bu sefer de “kayda değer ilerleme sağlanamadı” diyerek future
piyasaların negatif olmasına neden oldu. Bu müzakerelerde bir sonuç çıkana
kadar volatilite de doğal olarak artacaktır. Dolayısıyla panik olmaya gerek
olmadığını düşünmekteyiz.
ABD’de mali
uçurum konusundaki umutlar, AB’de Yunanistan’ın batması/atılması sorununun
gündemden çıkması tüm dünyada tahvil faizlerinde gerilemelere neden olmakta.
İspanyol tahvil faizlerinde % 5.39’a , İtalyan tahvil faizi de % 4.5
seviyesine, Belçika tahvil faizi 10 yılın en düşük seviyelerine, Avustralya’da
tarihi düşük seviyelere, 10 yıllık Japon faizi son 9 yılın en düşük seviyelere
gelirken Türkiye’de kısman bu gelime kısmen TCMB’den faiz koridorunda daraltma
beklentisi ile %5,96 seviyelerine kadar geri çekilme yaşandı.
Ama bizde bu
durumun büyümeye olumlu destek olmasının yanında; enflasyon düşmeden
faizlerdeki gerilemenin ; tasarruf açığı yüksek, sıcak para finansman tarafını
rahatlatırken kırılganlığın da artırmakta olduğu , negatif reel faiz tasarruf
açığının artmasına aynı zamanda harcamaların artmasına neden olacak, kredi
mevduat ilişkisinde bozulmaya neden olabilir bu da faizlerin beklenmedik bir
şekilde yükselmesine neden olabilir, talep ve büyümenin artması cari açığında
artmasına neden olabilir, uyarılarını da beraberinde getirmekte. Bu durumda iş
TCMB’ye düşüyor. 1 yıldan uzun vadeli mevduatta stopaj düzeltilmesi ile kısa
vadeli mevduat yerine yatırımcıların uzun vadeye yönelmesini sağlamak bizce
atılacak ilk adımlarından biri olacaktır.
Bugüne
baktığımızda Japonya’dan yine piyasaları ümitlendiren gelişmeler dikkat
çekiyor, sanayi üretimi Ekim'de Apple Inc.'in iPhone parçalarının üretiminin
öncülüğünde Aralık'tan bu yana en büyük artışını kaydederek, 2. çeyreğinde de
daralacağı tahmin edilen ekonomide olumlu bir noktaya işaret etti. Sanayi
üretimi önceki ay yüzde 4.1 düşmesinin ardından Ekim'de aylık bazda yüzde 1.8
büyüdü. Diğer gelişme ise bir aydan daha kısa bir zaman içinde ikinci
canlandırma paketini onaylanması oldu. 880.3 milyar Yen büyüklüğündeki yeni
harcama paketinin Japonya'nın GSYH'sını % 0.2 civarında artırması bekleniyor.
Ve son gelişme de Japonya'da tüketici fiyatlarının 5 ay üst üste düşmesinin
ardından Ekim'de bir değişiklik göstermemesi sonucunda BOJ Başkanı Masaaki
Shirakawa'nın önümüzdeki ayki politika toplantısında daha fazla teşvik ilan
etmesine yönelik baskıların artması oldu.